W samym sercu Franciacorty, pośród łagodnych wzgórz i starannie pielęgnowanych winorośli, znajduje się wiekowa posiadłość, której XVI-wieczne piwnice i otaczające je winnice stanowią żywe świadectwo długiej, nierozerwalnie związanej z ziemią tradycji. Historia tej wyjątkowej winiarni rozpoczęła nowy rozdział w 1836 roku, gdy trafiła w ręce rodziny Barboglio.
Prawdziwy przełom nastąpił dzięki Emanueli Barboglio – kobiecie wizjonerce, która jako jedna z pierwszych w regionie założyła specjalistyczne uprawy winorośli i już w 1968 roku przyjęła nowo wprowadzone oznaczenie DOC Franciacorta, stawiając na jakość i autentyczność.
W 1976 roku, podkreślając silny związek z miejscem i jego historią, winiarnia przyjęła nazwę Mosnel – od lokalnego określenia „stos kamieni”.
Dziś Mosnel to rodzinna pasja w piątym pokoleniu. Giulio Barzanò odpowiada za produkcję i sprzedaż, a jego siostra Lucia Barzanò kieruje komunikacją, marketingiem i administracją. Wspólnie, we współpracy z doświadczonymi enologami i agronomami, dbają o to, by każde wino Mosnel łączyło dziedzictwo z nowoczesnością, pozostając wiernym naturze, terroir i idei najwyższej jakości – od winorośli po ostatnią kroplę w kieliszku.
Choć tradycje winiarskie sięgają tu czasów rzymskich (Wergiliusz, Pliniusz wspominają tereny wokół Iseo), nowoczesna Franciacorta zaczyna się w latach 60. XX w. Franco Ziliani stworzył Pinot di Franciacorta dla Berlucchi w 1961 r. W 1967 region uzyskał DOC, a w 1995 jako pierwszy we Włoszech – DOCG dla win musujących metodą klasyczną.
PAMIĘTAJ !!! Franciacorta to nie prosecco. I nie „wino musujące z Włoch”. To prawdziwe wino z bąbelkami robione metodą klasyczną, dokładnie tak jak szampan – tylko że we włoskim stylu: z większym słońcem, mniejszym zadęciem i większą radością życia. Tu wszystko zaczyna się od ziemi.
Do produkcji Franciacorty używa się tylko czterech szczepów:
Chardonnay – królowa regionu. Daje świeżość, cytrusy, elegancję.
Pinot Nero (Pinot Noir) – moc, struktura, głębia (konieczny w rosé).
Pinot Bianco – subtelny, mineralny, nieco ziołowy. Stosowany rzadziej.
Erbamat – lokalna ciekawostka, kiedyś zapomniany szczep. Wraca powoli do łask jako składnik dający kwasowość i charakter terroir.
W Franciacorcie nie ma maszynowego zbioru. Wszystkie grona zbiera się ręcznie, często o świcie – by zachować kwasowość i delikatność. Ważna zasada: zbiera się wcześnie, zanim grona osiągną pełną dojrzałość, bo wino bazowe ma być lekkie, zrównoważone, niskoprocentowe.
Po odszypułkowaniu i tłoczeniu soku, następuje pierwsza fermentacja – najczęściej w stalowych kadziach, czasem w dębowych beczkach (np. w Mosnel, Ca’ del Bosco). Powstaje wtedy wino bazowe – kwaśne, wytrawne, płaskie… i zupełnie niepodobne do gotowej Franciacorty. Ale to właśnie z niego powstaną bąbelki.
Drugie życie w butelce – metoda klasyczna
To tutaj zaczyna się magia:
Do wina bazowego dodaje się liqueur de tirage (mieszanka drożdży i cukru).
Wino jest butelkowane i zakorkowane metalowym kapslem, jak piwo.
Rozpoczyna się druga fermentacja w butelce – to wtedy powstaje CO₂, czyli nasze bąbelki.
W butelkach wino leżakuje na osadzie co najmniej 18 miesięcy (a często 30, 60, nawet 100 miesięcy – zależnie od stylu). To najdłuższy proces dojrzewania ze wszystkich włoskich win musujących.
Butelki są regularnie obracane (ręcznie lub automatycznie), by osad drożdżowy spływał do szyjki. Proces ten trwa kilka tygodni. Czasem robi się go ręcznie, w specjalnych stojakach zwanych pupitres.
Gdy cały osad spadnie do szyjki butelki, ta zostaje zamrożona, a korek z osadem – wystrzelony (dosłownie). Na końcu dodaje się liqueur d’expédition – mieszankę wina i cukru (albo nie – jeśli ma powstać Pas Dosé/Nature).
Rodzaje Franciacorty:
Brut (najpopularniejszy),
Extra Brut,
Dosaggio Zero (Pas Dosé) – najbardziej wytrawny,
Satèn – tylko z białych szczepów, mniej nasycony CO₂, aksamitny i delikatny,
Rosé – min. 35% Pinot Nero, lekko różowy, owocowy (nam najbardziej przypadł do gustu).
Zakorkowanie i etykieta – gotowe!
Na koniec: korek grzybek, metalowa agrafka i etykieta z nazwą producenta. Każda butelka Franciacorty ma numer partii i kod produkcyjny – to dowód, że wszystko zrobiono według reguł metody klasycznej. Od tego momentu możesz cieszyć się bąbelkami, które rodziły się przez 2, 3, czasem 5 lat.
Cały teren winnicy Mosnel Franciacorta to 41 ha ekologicznych winnic, wszystkie ręcznie zbierane, bardzo niska wydajność (min. 5000 krzewów/ha), selektywny zbiór i dbałość o ekspozycję i godzinę zbiorów. Nie ma kompromisów: fermentacje częściowo w beczkach dębowych, długie dojrzewanie, blendowanie z dotychczasowych roczników – by zachować styl.
Po filmie Pani przewodnik zaprasza do zwiedzania winnicy:
do winnych piwnic z XVI–XVII wieku (dziś rozbudowanych o nową część), gdzie dzieje się magia fermentacji i dojrzewania.
do nowych hal produkcyjnych z najnowocześniejszą technologią,
poznajesz szczegółowo szczepy Chardonnay, Pinot Bianco, Pinot Nero oraz lokalny Erbamat – używane w produkcji Franciacorty.
Zwiedzanie kończy się degustacją 3–5 etykiet, zależnie od opcji, często z lokalnymi przekąskami – sery, wędliny, pieczywo. Wina opowiadają o stylu Mosnel:
Brut – blend 60 % Chardonnay, 10 % Pinot Bianco, 10 % Pinot Nero. Co najmniej 24 miesiące na osadzie; cytrusowo‑kwiatowy nos, aksamitna piana, mineralność i elegancja,
Rosé – więcej Pinot Nero (ok. 40 %), owocowa, delikatna, lekko różowa z bąbelkami,
Pas Dosé (Nature) – blend 60 % Chardonnay, 30 % Pinot Bianco, 10 % Pinot Nero, bez dodawania cukru, wytrawne, energetyczne, dobrze pokazuje terroir,
EBB (Extra Brut alla memoria Emanuela Barzanò Barboglio) – czysty Chardonnay, minimum 36 miesięcy dojrzewania w beczkach, emanuje gładkością i siłą regionu Franciacorta.
Satèn: tylko białe szczepy, delikatniejsze bąbelki (4,5 atm zamiast 6)
PS. Jeśli jesteście w większym gronie, warto się podzielić stylami i po skosztowaniu przekażcie kieliszek dalej, by każdy mógł spróbować wszystkich rodzajów Franciacorty."
Na koniec wizyta w sklepie i zakupy :)
To pierwsze włoskie DOCG wyłącznie dla win musujących metodą klasyczną (1995).
Produkcja ograniczona do 19 gmin między Brescią a jeziorem Iseo.
Każda butelka Franciacorty przechodzi minimum 30 kontroli jakości (w tym chemicznych i sensorycznych).
Wina te mogą leżakować wiele lat – szczególnie EBB, Annamaria Clementi, Vittorio Moretti i inne „riservy”.
Sprawdź nas:
Strona www stworzona w kreatorze WebWave.